Politieke reflectie
Politieke reflectie vindt vaak plaats na de eerste 100 dagen. Vandaag markeert de 523ste dag van
ons huidige college, het was een bruisende periode vol met ambities– het zijn
er echter zoveel dat we erin dreigen te verdrinken. Het is voor onze fractie teleurstellend
dat het College deze 523 dagen voornamelijk heeft besteed aan het produceren
van talloze visies; van Mobiliteitsvisie tot Erfgoedvisie, van Visie Stationskwartier
tot Cultuurvisie en nog vele anderen. Interessante plannen, maar we moeten ons
wel afvragen: hoe toekomstbestendig ze
zijn? We weten immers allemaal dat sommige daarvan slechts door een flinterdunne
meerderheid in deze raad worden ondersteund. Voor de toekomstbestendigheid is
het daarnaast cruciaal dat er ook steun is vanuit bijvoorbeeld de inwoners, het
bedrijfsleven en de regio. Een succesvolle schaalsprong vereist namelijk een brede
basis en samenwerking.
Financiële onderbouwing
Bovendien ontbreekt bij een aantal van deze visies een solide financiële onderbouwing.
In sommige gevallen kunnen we daarom beter spreken over visoenen of dromen
i.p.v. visies. Neem bijvoorbeeld de ontwikkelingen rond BSD. Ondanks de beperkte
7,5 miljoen van het rijk, bleef de verantwoordelijke wethouder afgelopen jaar maar
volhouden dat deze ambitieuze 'droomwijk' haalbaar zou zijn. Intussen weten we
beter.
Grenzen haalbaarheid
Het creëren van al deze visies heeft zoveel tijd in beslag genomen dat het uitvoeren
van de basistaken van onze gemeente werd belemmerd. Helmond stuit dagelijks op
de grenzen van wat haalbaar is. Waarom zouden we onze beperkte middelen blijven
investeren in het opstellen van nog meer plannen. Daarom zeggen wij als fractie
ga eens uitvoeren, uitvoeren en nog eens uitvoeren!
Vertrouwen
Het zijn van een transparante
en toegankelijke overheid, is wat ons betreft trouwens een van die basistaken.
Het is essentieel voor het vertrouwen van de burgers in diezelfde overheid!
(vandaar onze Moties Wijkrapportages, Burgerparticipatie, verbeterde
dienstverlening en het online transparantieplatform).
Geen duurzame begroting
In de communicatie
van het college staat één term centraal: duurzaamheid. De Dikke Van Dale
beschrijft 'duurzaamheid' als een ontwikkeling die voldoet aan de behoeften van
het heden zonder die van toekomstige generaties in gevaar te brengen.
Volgens deze
definitie schiet onze huidige begroting tekort!
We zien een; patroon van overschrijdingen en plannen zonder voldoende financiële onderbouwing. Bovendien dreigen we het volgende college te belasten met een begrotingstekort. Zeker omdat het kabinet, zoals recent bevestigd, vasthoudt aan een bezuiniging van 3 miljard euro op gemeenten vanaf 2026. Als deze trend wordt doorgezet door het nieuwe kabinet dan is de vraag terecht, hoe verder met deze begroting? Het college erkent gelukkig ook zelf de uitdagingen voor de komende jaren. We hadden daarom wel verwacht dat er nu al proactieve stappen zouden zijn ondernomen om potentiële bezuinigingen in kaart te brengen. We kunnen ons namelijk niet veroorloven te handelen met een ‘na ons de zondvloed‘ mentaliteit.
Extra uitgaven
Op dit moment
sluipen ook extra uitgaven ongemerkt de begroting binnen. De plannen voor een witgoedregeling
kwamen bijvoorbeeld voort uit een motie die op 10 november 2022 werd
goedgekeurd door de Raad. Het betrof echter een onderzoek naar de
uitbreiding van de witgoedregeling binnen de bijzondere bijstand. Er is echter
nooit een onderzoek - rapportage aan de raad voorgelegd! Waarom niet?
Dit college stelt dat er een concreet plan moet zijn voordat er financiële middelen worden toegewezen voor nieuwe ambities. Maar bij het doorlezen van de begroting zien we weinig concrete plannen, hoewel er wel fondsen worden vrijgemaakt. Hoe valt dit met elkaar te rijmen?
Reserve
We zijn sceptisch
over het idee om een reserve voor grote projecten op te zetten. We hebben al
een algemene reserve waaruit, met toestemming van de gemeenteraad, middelen
kunnen worden onttrokken. Onze fractie maakt
zich zorgen over de constante aanspraken op die pot algemene reserves. We
zullen deze middelen in de toekomst wellicht hard nodig hebben om mogelijke tekorten
in het sociale domein aan te pakken. De verwachte overschotten in 2024 en 2025,
van respectievelijk 11,9 miljoen en 14,5 miljoen, zouden volgens ons eerst gebruikt
moeten worden om de verwachte tekorten in 2026 en 2027 van 3,5 miljoen en 5
miljoen te dekken. Het restant zou naar de algemene reserve moeten gaan zodat toekomstige
tegenvallers kunnen worden opgevangen. Een voorzichtiger financieel beleid
is op zijn plaats. Waarom is hier niet voor gekozen?
Belasting verhogingen
Het college blijft
de gemeentelijke belastingen onnodig verhogen om haar dure plannen te
verwezenlijken. Dit is eenn oplossing die
de inflatie verder aanwakkert. Daarnaast zijn de Helmondse
belastingverhogingen gebaseerd op indexcijfers die aanzienlijk hoger zijn dan
die in omliggende gemeenten. Dit treft vooral onze Helmondse middeninkomens, die
steeds zwaarder worden belast. Voor sommigen is meer werken financieel niet lonend.
In extreme gevallen houdt men van elke extra verdiende 100 euro slechts 8 euro
over (geldt bv voor alleenstaande ouders met kinderen in huurwoningen). Het is
(als je het ons vraagt) de wereld op zijn kop. Verliezen we de effecten
van ons beleid op de realiteit niet steeds meer uit het oog? Nog een voorbeeld,
ditmaal gerelateerd aan de cultuursector. We willen grote evenementen naar onze
stad halen, maar tegelijkertijd zien we dat het grootste (volks)culturele evenement
van Helmond, de carnavalsoptocht, dreigt te verschrompelen omdat veel
carnavalsverenigingen geen geschikte bouwhal kunnen vinden of betalen. In ons
verkiezingsprogramma hebben we hier veel aandacht aan besteed. Naar aanleiding
van de noodoproep van de insprekers dienen wij daarom samen met HH, FvD, Mi
Hellemonders, het CDA en D’66 een motie in.
Cultuurbeleid
Wat betreft het cultuurbeleid
viel ons een opmerkelijke afwezigheid op in de begroting: de Cacaofabriek. De
Cacaofabriek staat voor nieuwe uitdagingen die dringend aandacht vereisen! In
mei informeerde u ons via RIB 73 over het pauzeren van de geplande concernvorming
tussen Het Speelhuis en de Cacaofabriek. Een besluit dat
ongetwijfeld als een schok kwam voor het bestuur van de Cacaofabriek. Heeft het
bestuur sindsdien schriftelijk gereageerd op deze ontwikkeling? Indien ja,
zouden wij deze reactie mogen inzien, aangezien hun standpunt hierin voor ons
van groot belang is. Verder vragen wij
ons af welke extra subsidiebedragen u voor de Cacaofabriek in de begroting van
2023 heeft opgenomen, bovenop de reguliere structurele subsidies? Hoe zijn deze
bedragen tot stand gekomen? De realiteit is
dat de Cacaofabriek, geconfronteerd wordt met kostenstijgingen door het mislukken
van het fusieproces. Bovendien
vervallen de eerder geprojecteerde synergievoordelen, wat onvermijdelijk leidt
tot hogere kosten voor de gemeente. Deze aspecten zijn
niet duidelijk af te leiden uit de huidige begroting, en wij zoeken opheldering
over de financiële vooruitzichten in deze context.
Samenvattend:
Voorzitter, terwijl we de inspanningen erkennen die zijn geleverd bij het
opstellen van deze begroting, blijven we kritisch en zullen we tegen deze begroting stemmen.
Ik noem 5 punten:
1. We zijn kritisch over de haalbaarheid en duurzaamheid van de voorgestelde plannen. Er is een overvloed aan visies, maar een gebrek aan concrete stappen en financiële onderbouwing.
2.We moeten ervoor waken dat we de financiële lasten niet doorschuiven naar toekomstige generaties. We pleiten daarom voor een voorzichtiger financieel beleid.
3.We missen proactieve stappen om potentiële bezuinigingen in kaart te brengen
4.We zijn bezorgd over de voortdurende verhogingen van de lokale belastingen.
5.Tot slot: dringen we er bij het college op aan om minder idealistisch en meer realistisch te zijn in hun plannen, om zo echt duurzame en inclusieve groei voor Helmond te waarborgen