Onze geliefde stad staat voor een uitdaging. De nieuwe indeling van de
voorjaarsnota is een sterk begin, een stap richting onze gezamenlijke ambitie
om Helmond naar een bredere welvaart te leiden. Maar onze droomstad is geen
utopie. We moeten kritisch en realistisch zijn. In een utopisch
Helmond is er, plek voor iedereen, geld voor iedereen, woningbouw en
voorzieningen zijn eindeloos rekbaar, zijn er voldoende ambtenaren om de
overvloed aan plannen uit te voeren, kunnen dassen zich verplaatsen in tunnels
van een miljoen, zijn we klimaatneutraal in 2030, heeft iedereen zijn eigen
parkeerplaats en is de gemeentekas bodemloos.
Geen Utopia
Maar Helmond is geen Utopia, het is een realistische gemeenschap waar dromen
worden omgezet in concrete acties. Daarom zullen er de komende periode
ingrijpende keuzes gemaakt moeten worden. Zowel de ambtelijke als de
financiële middelen om alle gemaakt plannen uit te voeren ontbreken. Economisch
dreigt er een recessie en daarnaast naderen we het ravijnjaar 2026 en onze
fractie heeft geen zin om naar beneden te springen.
De tijd van gratis geld is voorbij. De rente is inmiddels flink aan het stijgen. De Nationale overheid geeft te veel geld uit en de tekorten lopen op. Bezuinigingen zijn in de komende jaren daarom onvermijdelijk en die zullen ook de gemeentelijke financiën raken. Onze fractie is het dan ook eens met de overweging van het college. We moeten ons inderdaad gaan aanpassen aan de nieuwe realiteit, en dat begint met verantwoordelijk en bewust sparen!
Realiteitszin
Het college toont ook realiteitszin als ze de raad voorstelt om na te gaan
denken over het stoppen en temporiseren van projecten. Ambtenaren zouden zich
volgens de VVD niet langer moeten richten op het maken van weer nieuwe visies,
vervolgonderzoeken en verordeningen maar op de uitvoering van de bestaande
plannen en de basistaken in het fysieke en sociale domein. Hierbij
geldt dat we de juiste mensen op de juiste plek willen hebben. "De
toekomst van Helmond hangt af van de mensen die haar bouwen." Omdat de uitdagingen van morgen anders zijn dan de problemen van vandaag
betekent dit dat we wellicht andere competenties vragen aan nieuwe ambtenaren.
Onze fractie stelt daarom vraagtekens bij de te snelle werving van nieuw
personeel.
Intensivering samenwerking Peelgemeenten
Misschien zou een verdere intensivering van de samenwerking met de
Peelgemeenten trouwens kunnen helpen. Gelukkig gaf wethouder de Kort afgelopen
week al te kennen alleen nog maar zaken op te pakken als de organisatie
aangeeft dat daarvoor ook de ambtelijke capaciteit aanwezig is.
Onze motie hierover werd bijna unaniem aangenomen (zie bijlage)
Vertragingen
Helaas blijkt diezelfde realiteitszin nog niet uit de voorjaarsnota. Waarin men
nog vol wil gaan inzetten op; de uitbreiding van het openbaar
vervoer (daar gaan we als gemeente niet eens over), op een verdere versnelling van
de woningbouwproductie (terwijl alle voorspellingen erop wijzen dat de
woningbouw het komende jaar met ongeveer 50% zal gaan krimpen) en de uitwerking van nog meer
wijkontwikkelingsprogramma’s. Dat terwijl we de huidige programma’s niet eens
uitgevoerd krijgen en andere problemen zich blijven opstapelen. Denk bijvoorbeeld aan:
· de
vertragingen bij het Huis voor de Stad,
· het
dossier Blink,
· de problematiek
rond Den Ouden,
· de vertraging
in de realisatie van nieuwe bedrijventerreinen,
· de vertragingen
bij Foodtech Brainport en de Automotive Campus,
· de problemen
rondom de sociale teams,
· de vertraging
in de woningbouw en het prestigieuze BSD,
· het niet doorgaan van de fusie Cacaofabriek-Speelhuis,
En dan hebben we het nog niet gehad over het niet uitvoeren van bezuinigingen op de Bibliotheek en het Kunstkwartier. Dit laatste punt zal voor een structureel gat in de begroting van € 500.000 per jaar gaan zorgen. Dreigende tekorten pak je trouwens niet aan door de belastingen te verhogen, maar door minder uit te geven. ‘Hope for the best prepare for the worst’.
OZB
Wat betreft die dreiging van hogere belastingen het volgende: Met het
voornemen om bij de OZB niet langer de huidige systematiek van indexeren te
gebruiken zijn wij het volledig eens. Als we dit wel doen zal de loon-prijs
spiraal nog verder uit de hand gaan lopen. Indexaties van deze omvang (8-12%
lezen we in de stukken) zijn voor onze partij onaanvaardbaar. Het lijkt ons
wenselijk de mogelijkheden hiervoor in het Auditcomite nader met
elkaar te verkennen.
Ravijnjaar
Met betrekking tot het financieel perspectief zijn wij, net zoals het
college, van mening dat de begrotingen van 2024 en 2025 in principe sluitend
moeten zijn en dat we m.b.t. het “ravijnjaar 2026” de aanbevelingen vanuit VNG
en provinciale toezichthouder moeten volgen waarbij de eventuele tekorten die
dreigen te ontstaan duidelijk zichtbaar worden.
"Arme gemeente"
Het is bijzonder dat het college stelt dat we een ‘arme gemeente’ zijn met
relatief veel sociale huurwoningen en een relatief eenzijdige bevolkingsopbouw
terwijl datzelfde college daaruit niet de conclusie trekken om dan juist het
percentage koopwoningen te gaan verhogen.
Beweegarmoede
Wat ons tevens opvalt is dat we als
stad de beweegarmoede onder onze inwoners gaan verminderen maar niet duidelijk
aangeven hoe we dit willen bereiken. Met het aanleggen van sportvelden, het
bouwen van een nieuw stadion en een nieuw zwembad alleen gaat dat niet lukken.
Gebouwen alleen laten mensen immers niet meer bewegen. Het is alsof we proberen
iedereen te laten hardlopen, maar we vergeten uit te leggen hoe ze hun schoenen
moeten strikken.
Participatie
‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard.' Onze overheid moet haar
uiterste best doen om het verloren vertrouwen te herwinnen. Terecht worden in
de nota hier opmerkingen over gemaakt. De ideale overheid moet luisteren, goed
communiceren, betrouwbaar en benaderbaar zijn maar vooral naast haar inwoners
gaan staan. Maar al eerder merkte onze fractie op ‘communicatie is geen
participatie’ Juist in de dialoog vinden we oplossingen. Maar als
wij de reacties uit de stad over de mobiliteitsvisie en de krantenkoppen over
de vele rechtszaken tussen de gemeente en de inwoners lezen krijgen we steeds
meer het idee dat we als bestuur juist de dialoog missen en niet meer naast
maar juist tegenover onze inwoners komen te staan.
Tot slot
Ondanks de contrasten die vandaag zeker benadrukt zullen worden kunnen we
niet negeren dat als we ver willen komen (oude spreekwoord), we dat alleen
samen kunnen doen. Laten we dit in gedachten houden en ondanks onze
verschillen, werken aan een gezamenlijke toekomst voor een sterker en nog
mooier Helmond!